Hide browse bar
Your current position in the text is marked in blue. Click anywhere in the
line to jump to another position:
Search the Perseus Catalog for:
Table of Contents:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
42. nondum Hannibal e castris exierat cum
pugnantium clamorem audivit.
Itaque excitus
[p. 376]
tumultu raptim ad hostem copias agit.
[
2]
iam primos1 occupaverat equestris2 terror;
peditum etiam prima legio et dextra ala proelium inibat.
incompositi
hostes,
ut quemque aut pediti aut equiti casus
obtulit,
ita conserunt manus.
[
3]
crescit pugna
subsidiis et procurrentium ad certamen numero
augetur;
pugnantisque—
quod nisi in vetere exercitu
[
4?]
et duci veteri3 haud facile est—
inter tumultum ac terrorem instruxisset Hannibal,
ni cohortium ac manipulorum decurrentium4 per colles clamor ab tergo auditus metum ne intercluderentur a castris iniecisset.
[
5]
inde pavor incussus et fuga passim fieri coepta est.
minorque caedes fuit,
quia propinquitas
castrorum breviorem fugam perculsis fecit.
[
6]
equites
enim tergo inhaerebant;
in transversa latera invaserant cohortes secundis collibus via nuda ac facili
decurrentes.
[
7]
tamen supra octo milia hominum
occisa,
supra septingentos5 capti;
signa militaria novem adempta;
elephanti etiam,
quorum nullus usus in repentina ac tumultuaria pugna fuerat,
quattuor occisi,
duo capti.
[
8]
circa quingentos Romanorum sociorumque victores ceciderunt.
postero die Poenus quievit;
Romanus in aciem
copiis eductis,
6 postquam neminem signa contra efferre vidit,
spolia legi caesorum hostium et suorum [p. 378] corpora conlata in unum sepeliri iussit.
[
9]
inde7 insequentibus continuis8 diebus aliquot ita institit portis ut prope inferre signa videretur,
[
10?]
donec Hannibal tertia vigilia crebris ignibus tabernaculisque,
quae pars castrorum ad hostes vergebat,
et Numidis paucis qui in vallo portisque se ostenderent relictis,
profectus Apuliam petere intendit.
[
11]
ubi inluxit,
successit vallo Romana acies,
et Numidae ex composito paulisper in portis se valloque ostentavere,
frustratique aliquamdiu hostes citatis equis agmen suorum adsequuntur.
[
12]
consul ubi silentium in castris et ne paucos quidem qui prima luce obambulaverant parte ulla cernebat,
duobus equitibus speculatum in castra praemissis,
postquam satis tuta omnia esse exploratum
est,
inferri signa iussit;
[
13]
tantumque ibi moratus,
dum
milites ad praedam discurrunt,
receptui deinde
cecinit multoque ante noctem copias reduxit.
[
14]
postero die prima luce9 profectus,
magnis itineribus famam et vestigia agminis sequens haud procul Venusia hostem adsequitur.
[
15]
ibi quoque tumultuaria pugna fuit;
supra duo milia Poenorum caesa.
inde nocturnis montanisque itineribus Poenus,
ne locum pugnandi daret,
Metapontum petiit.
[
16]
Hanno inde—
is enim praesidio eius loci praefuerat—
in Bruttios cum paucis ad exercitum novum comparandum missus;
Hannibal copiis eius ad suas additis Venusiam retro quibus venerat itineribus repetit,
10 atque [p. 380] inde Canusium procedit.
[
17]
numquam Nero vestigiis11 hostis abstiterat et Q.
Fulvium,
cum Metapontum ipse proficisceretur,
in Lucanos,
ne regio ea sine praesidio esset,
arcessierat.