Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
40.
haec conperta perfugarum indiciis cum apud
infensos iam sua sponte milites disseruisset, simul
divinae humanaeque spei pleni clamore consentienti
pugnam poscunt; paenitet in posterum diem dilatum
certamen;
[2]
moram diei noctisque oderunt. tertia vigilia
noctis, iam relatis litteris a collega, Papirius silentio
surgit et pullarium in auspicium mittit.
[3]
nullum erat
genus hominum in castris intactum cupiditate pugnae,
summi infimique aeque intenti erant; dux militum,
miles ducis ardorem spectabat.
[4]
is ardor omnium etiam
ad eos, qui auspicio intererant, pervenit; nam cum
pulli non pascerentur, pullarius auspicium mentiri
ausus tripudium solistimum consuli nuntiavit.
[5]
consul
laetus auspicium egregium esse et deis auctoribus rem
gesturos pronuntiat signumque pugnae proponit.
[6]
exeunti iam forte in aciem nuntiat perfuga viginti cohortes Samnitium—quadringenariae ferme erant—Cominium profectas. quod ne ignoraret collega, extemplo nuntium mittit; ipse signa ocius proferri iubet;
subsidia suis quaeque locis et praefectos subsidiis adtribuerat;
[7]
dextro cornu L. Volumnium, sinistro L. Scipionem, equitibus legatos alios, C. Caedicium et T.
[p. 613]
Trebonium, praefecit;
[8]
Sp. Nautium mulos detractis
clitellis cum tribus cohortibus alariis in tumulum conspectum propere circumducere iubet atque inde inter
ipsam dimicationem quanto maxime posset moto pulvere se ostendere.
dum his intentus imperator erat,
[9]
altercatio inter
pullarios orta de auspicio eius diei exauditaque ab
equitibus Romanis, qui rem haud spernendam rati Sp.
Papirio, fratris filio consulis, ambigi de auspicio renuntiaverunt.
[10]
iuvenis ante doctrinam deos spernentem
natus rem inquisitam, ne quid inconpertum deferret,
ad consulem detulit.
[11]
cui ille: 'tu quidem macte virtute
diligentiaque esto! ceterum qui auspicio adest, si quid
falsi nuntiat, in semet ipsum religionem recipit; mihi
quidem tripudium nuntiatum, populo Romano exercituique egregium auspicium, est.'
[12]
centurionibus deinde
imperavit, uti pullarios inter prima signa constituerent.
promovent et Samnites signa; insequitur acies ornata
armataque, ut hostibus quoque magnificum spectaculum esset.
[13]
priusquam clamor tolleretur concurrereturque, emisso temere pilo ictus pullarius ante signa
cecidit. quod ubi consuli nuntiatum est, 'di in proelio
sunt' inquit; '
[14]
habet poenam noxium caput.' ante consulem haec dicentem corvus voce clara occinuit; quo
laetus augurio consul, adfirmans numquam humanis
rebus magis praesentes interfuisse deos, signa canere
et clamorem tolli iussit.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.