7.
[15]
quaeret quispiam: 'quid? illi ipsi summi viri quorum
virtutes litteris proditae sunt istane doctrina quam tu effers
laudibus eruditi fuerunt?' difficile est hoc de omnibus
confirmare, sed tamen est certum quid1 respondeam. ego
multos homines excellenti animo ac virtute fuisse sine doctrina,
et2 naturae ipsius habitu prope divino per se ipsos et
moderatos et gravis exstitisse fateor; etiam illud adiungo,
saepius ad laudem atque virtutem naturam sine doctrina3
quam sine natura valuisse doctrinam. atque idem ego hoc4
contendo, cum ad naturam eximiam et5 inlustrem accesserit
ratio quaedam conformatioque6 doctrinae, tum illud nescio
quid praeclarum ac singulare solere exsistere.
[16]
ex hoc esse7
hunc8 numero quem patres nostri viderunt, divinum hominem,
Africanum, ex hoc C. Laelium, L. Furium, moderatissimos9
homines et continentissimos, ex hoc fortissimum virum et
illis temporibus doctissimum, M.10 Catonem illum senem; qui
profecto si nihil ad percipiendam colendamque11 virtutem
litteris adiuvarentur, numquam se ad earum studium contulissent.
quod si non hic tantus fructus ostenderetur, et
si ex his studiis delectatio sola peteretur, tamen, ut opinor,
hanc animi remissionem12 humanissimam ac liberalissimam
iudicaretis. nam ceterae neque temporum sunt neque aetatum
omnium neque locorum; at13 haec studia adulescentiam
acuunt14, senectutem oblectant, secundas res ornant, adversis
perfugium15 ac solacium praebent, delectant domi, non impediunt
foris, pernoctant nobiscum, peregrinantur, rusticantur.
[17]
quod si ipsi haec neque attingere neque sensu nostro
gustare possemus, tamen ea mirari deberemus, etiam cum
in aliis videremus.
This text is part of:
Search the Perseus Catalog for:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
1 quod GEea
2 sine doctrina et Schütz: et (om. p: etiam bχ1) sine doctrina codd.
3 naturae ... doctrina om. Ee
4 hoc GEe: om. cett.
5 et GEe: atque cett.
6 oratio ςb1gp conformatio GE: confirmatio cett.
7 esse om. e
8 hunc illum Garatoni
10 M. suppl. Manutius
11 -que om. GEe
12 animadversionem (animi adv. e) codd.: corr. Bonamicus (Muretus Var. Lect. xii. 15)
13 at GEe: om. cett.
14 acuunt Gulielmius: agunt codd.: alunt ed. Hervag.
15 profugium Gap
M. Tullius Cicero. M. Tulli Ciceronis Orationes: Recognovit brevique adnotatione critica instruxit Albertus Curtis Clark. Albert Clark. Oxonii. e Typographeo Clarendoniano. 1909. Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis.
The National Endowment for the Humanities provided support for entering this text.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.