10.
Mantua, Federico, pulcherrima, principe gaudesEt frueris Iove foelici divisque secundis,
Numine tuta tuo, nec saevo obnoxia Marti.
At nos, infelix quos iam Verona creavit
5Eduxitque solo infausto, rerum omnium egeni
Cogimur antiquas sedes et dulcia tecta
Linquere et externas errando qu<ae>rere gentes.
Nos bella et quicquid miserandum et quicquid acerbum est
Exagitat: nostras populatur barbarus aedes
10Italiae exultans spoliis praedaque cruentus
Vi potitur; nobis ostendunt omnia lethum;
Omnia sunt deserta et spes est nulla salutis.
Hoc erat auguriis olim, quod saepe deorum
Vidimus infando crinitos igne cometas
15E coelo ruere et diras facies animantum
Saepe sub obscurum nocte apparere silenti.
Vidimus altum Athesim spumantem sanguine tetro
Vorticibus rapidis; excelsa cacumina Baldi
Fulmine deiiecit divum pater, et pastores
20Terruit et deserta ipsi magalia sylvis
Deseruere; ipsi flerunt cum matribus agni,
Pastores nisi vana ferunt; nemora alta dedere
Ingentes gemitus et robora suspirarunt.
Continuo invasere domos bellumque famesque,
25Dira utraque lues, sed pestis peior utroque,
Ah dirum exitium, errupit de faucibus Orci
Infecitque homines: aeger procumbit humi vir
Correptus tabe et gemitum dat pectore ab imo,
Torva tuens, vitam et tenues exhalat in auras
30Crudelesque vocat superos atque aspera fata.
At nos relliqui<ae> pestis, miserabile visu,
Sive ira id superum sive hoc astra ipsa ferebant,
Et parvos trahimus natos carosque nepotes;
Pars fessos patres senio et sine sanguine matres.
35O fortunatos vos o quibus ipsa dedere
Fata mori, quorum in patria saltem ossa quiescunt!
Vos non captivos iuvenes, non templa deorum
Vidistis dirrepta et lamentabile fatum,
Fatum quod sicco non cernat lumine miles
40Adriacus, quamvis sit tantae cladis origo.
Tu vero qu<ae> magnanimo sub principe tuta es,
Mantua, cui resonis applaudit Mincius undis,
Cuius ab Occeano fama usque ad sydera nota est,
Qui quotiens saevis acies diffulminat armis
45Mars pater huic galeam cedit currumque flagellumque,
Ocia laeta diu teneas et pace fruaris,
Fulta deo meliore et nixa potentibus armis.
Gaude igitur, Manto, vosque o quorum irrigat arva
Eridanus: nos, <Veronae> infoelicis alumni,
50Fortunam profugi et crudelia fata sequemur
Qua nos cumque trahent, donec miseratus ab alto
Quis superum nostros casus, dabit his quoque finem
Rebus et ille malis hominum mansuescere discet.
