41.
sed ut illuc revertar, quo
tempore Fidiculanius est absolutus1, tu qui iudicia2 facta
commemoras quid3 tum esse existimas iudicatum? certe
gratiis iudicasse.
[113]
at condemnarat, at causam totam non
audierat, at in contionibus omnibus4 a L. Quinctio, tribuno
plebis5, vehementer erat et saepe vexatus. illa igitur omnia6
Quinctiana iniqua, falsa, turbulenta, popularia, seditiosa
iudices7 iudicaverunt8. esto, potuit esse innocens Falcula.
iam ergo aliquis9 Oppianicum gratiis condemnavit, iam non
eos Iunius subsortitus est qui pecunia accepta condemnarent,
iam potest10 aliquis11 ab initio non sedisse et tamen
Oppianicum gratiis condemnasse12. verum, si innocens
Falcula, quaero quis sit13 nocens; si hic gratiis condemnavit,
quis accepit? nego rem esse ullam cuiquam14
illorum obiectam quae Fidiculanio non obiecta15 sit, aliquid16
fuisse in Fidiculani causa quod idem non esset in ceterorum.
[114]
aut hoc iudicium reprehendas tu cuius accusatio
rebus iudicatis nitebatur17 necesse est aut, si hoc verum
esse concedis, Oppianicum gratiis condemnatum esse
fateare.
quamquam satis magno argumento esse debet quod ex
tam multis iudicibus absoluto Falcula nemo reus factus est.
quid enim mihi damnatos ambitus conligitis alia lege,
certis criminibus, plurimis testibus? cum primum illi ipsi
debuerint potius accusari de pecuniis repetundis quam
ambitus. nam si in ambitus iudiciis hoc eis18 obfuit, cum
alia lege causam dicerent, certe, si propria lege huius peccati
adducti essent, multo plus obfuisset.
[115]
deinde, si tanta
vis fuit istius criminis ut, qua quisque lege ex illis iudicibus
reus factus esset, tamen hac plaga periret, cur in tanta
multitudine accusatorum, tantis praemiis, ceteri rei facti non
sunt? hic profertur id quod iudicium appellari non oportet,
P. Septimio Scaevolae litem eo nomine esse aestimatam.
cuius rei quae consuetudo sit, quoniam apud homines peritissimos
dico, pluribus verbis docere non debeo. numquam
enim ea diligentia quae solet adhiberi in ceteris
iudiciis, eadem reo damnato adhibita est.
[116]
in litibus aestimandis
fere iudices aut, quod sibi eum quem semel condemnarunt
inimicum putant esse, si qua19 in eum lis capitis
inlata est, non20 admittunt aut, quod se perfunctos iam esse
arbitrantur cum21 de reo iudicarunt, neglegentius attendunt
cetera. itaque et maiestatis absoluti sunt permulti quibus
damnatis de pecuniis repetundis lites maiestatis22 essent aestimatae,
et hoc cotidie fieri videmus ut reo damnato de
pecuniis repetundis, ad quos pervenisse pecunias in litibus
aestimandis statutum sit, eos idem23 iudices absolvant; quod
cum fit, non iudicia rescinduntur sed hoc statuitur, aestimationem
litium non esse iudicium24. Scaevola condemnatus
est aliis criminibus frequentissimis Apuliae testibus. omni
contentione pugnatum est uti25 lis haec capitis aestimaretur.
quae res si rei iudicatae pondus habuisset, ille postea vel
isdem26 vel aliis inimicis reus hac lege ipsa factus esset.
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
1 absolutus est s
3 quid ς (?) a: quaero, quid Mμ
4 omnibus om. s
6 omnia fort. crimina
7 iudices supplevi: om. codd. (cf. Rab. perd. 7, Pis. 94)
8 iudicaverunt (-arunt B) ςBa: iudicia fuerunt Mμ (cf. Zielinski p. 137)
9 aliqui a
10 potest scripsi: putarer ς (cum v. l. potuerunt): potuit Mμ: putaretur b2ψ2a (Fuitne põt in archetypo? cf. §94). Cf. Quintil. vii. 1. 50 iam multum acti est. Potest aliquis non adfuisse et heres esse.
13 quis sit b2: qui sit ς (?) ψ2a: quis Mς
14 cuiquam Madvig: in quemquam Mμa
15 non obiecta ςa: obiecta non cett.
16 aliquid Mμa: nego aliquid Angelius: aut quicquam Madvig
17 nitebatur ςa: niti videbatur Mμ
20 non non inviti Mommsen
23 eos idem Baiter: eosdem ςa: eos illi Mμ
26 ab isdem Madvig
M. Tullius Cicero. M. Tulli Ciceronis Orationes: Recognovit brevique adnotatione critica instruxit Albertus Curtis Clark Collegii Reginae Socius. Albert Curtis Clark. Oxonii. e Typographeo Clarendoniano. 1908. Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis.
The National Endowment for the Humanities provided support for entering this text.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.