4. sed auspiciorum
nos fortasse erimus interpretes qui sumus eius
conlegae: num ergo etiam armorum interpretes quaerimus?
primum omnes fori aditus ita saepti ut, etiam si nemo
obstaret armatus, tamen nisi saeptis revolsis introiri in
forum nullo modo posset; sic vero erant disposita praesidia
ut quo modo hostium aditus urbe1 prohibentur castellis et
operibus, ita2 ab ingressione fori populum tribunosque plebis
propulsari videres.
[10]
quibus de causis eas leges quas
M. Antonius tulisse dicitur omnis censeo per vim et contra
auspicia latas eisque3 legibus populum non teneri. si quam
legem de actis Caesaris confirmandis deve dictatura in
perpetuum tollenda deve coloniis4 in agros deducendis
tulisse M. Antonius dicitur, easdem leges de integro ut
populum teneant salvis auspiciis ferri placet. quamvis
enim res5 bonas vitiose per vimque tulerit, tamen eae6 leges
non7 sunt habendae, omnisque audacia gladiatoris amentis
auctoritate nostra repudianda est.
[11]
illa vero dissipatio
pecuniae publicae ferenda nullo modo est per quam sestertium8
septiens miliens falsis perscriptionibus donationibusque
avertit9, ut portenti simile videatur tantam pecuniam populi
Romani tam brevi tempore perire potuisse10. quid? illi
tot immanes quaestus ferendine quos M. Antoni exhausit11
domus? decreta falsa vendebat, regna, civitates, immunitates
in aes accepta pecunia iubebat incidi. haec se ex
commentariis C. Caesaris12, quorum ipse auctor erat, agere
dicebat. calebant13 in interiore aedium parte totius rei
publicae nundinae; mulier sibi felicior quam viris auctionem
provinciarum regnorumque faciebat; restituebantur
exsules quasi lege sine lege; quae nisi auctoritate senatus
rescinduntur, quoniam ingressi in spem rei publicae recuperandae
sumus, imago nulla liberae civitatis relinquetur.
[12]
neque solum commentariis commenticiis chirographisque
venalibus innumerabilis pecunia congesta in illam domum
est, cum, quae vendebat Antonius, ea se ex actis Caesaris
agere diceret14, sed senatus etiam consulta pecunia accepta
falsa referebat; syngraphae obsignabantur; senatus consulta
numquam15 facta ad aerarium deferebantur16. huius
turpitudinis testes erant etiam exterae nationes. foedera
interea facta, regna data, populi provinciaeque liberatae,
ipsarumque rerum17 falsae tabulae gemente populo Romano
toto Capitolio figebantur. quibus rebus tanta pecunia
una in domo18 coacervata est ut, si hoc genus pecuniae19
iure redigatur20, non sit pecunia rei publicae defutura.
This text is part of:
Search the Perseus Catalog for:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
1 urbe om. D
2 ita hoc loco habet n2 (ita ed. k., Madvig): ante castellis cett.
3 eisque V: suisque D
4 coloniis ns: colonis cett
5 enim res V: ergo leges D
6 eae n, Halm: ae V: oeae s: a t: hae b
7 non om. D
8 sestertium om. D
9 vertit D
10 potuisse K (= Kaput) add. V, cf. Cat. 1. 26, Rab. perd. 4
11 illi tot ... exhausit scripsi: illi ... tota exhausit codd.: illi ... tota ex re p. hausit Pluygers
12 C. om. D
13 calebant om. D
14 ex Caesare diceret D
15 numquam V: tamquam D
16 referebantur D
17 earumque rerum D
18 unam in domo V: unam in domum Garatoni
19 pecuniae Ursinus: pene V: om. D: rapinae Kayser: fort. praedae
20 iure redigatur scripsi: in unum redigatur codd. (v. l. unum vel unam e v. 1 huc illata est): in aerarium redigatur Orelli
M. Tullius Cicero. M. Tulli Ciceronis Orationes: Recognovit breviqve adnotatione critica instrvxit Albertus Curtis Clark Collegii Reginae Socius. Albert Curtis Clark. Oxford. e Typographeo Clarendoniano. 1918. Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis.
The National Endowment for the Humanities provided support for entering this text.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.