14.
[36]
sed ut aliquando sententiam1 complectar, ita censeo: cum
C. Pansa consul, imperator, initium cum hostibus confligendi
fecerit, quo proelio legio Martia admirabili incredibilique
virtute libertatem populi Romani defenderit, quod idem
legiones tironum fecerint; ipseque C. Pansa consul, imperator,
cum inter media hostium tela versaretur, volnera
acceperit, cumque A. Hirtius consul, imperator, proelio
audito2, re cognita, fortissimo praestantissimoque animo
exercitum castris eduxerit impetumque in M. Antonium
exercitumque hostium fecerit eiusque copias occidione3
occiderit, suo exercitu ita incolumi ut ne unum quidem
militem desiderarit, cumque C.
[37]
Caesar pro praetore4, imperator,
consilio diligentiaque sua castra feliciter5 defenderit
copiasque hostium quae ad castra accesserant profligarit,
occiderit: ob eas res senatum existimare et iudicare eorum
trium imperatorum virtute, imperio, consilio, gravitate, constantia,
magnitudine animi, felicitate populum Romanum
foedissima crudelissimaque servitute liberatum, cumque rem
publicam, urbem, templa deorum immortalium, bona fortunasque
omnium liberosque conservarint dimicatione et
periculo vitae suae, uti ob eas res bene, fortiter feliciterque
gestas C. Pansa A. Hirtius consules, imperatores, alter
ambove, aut si aberunt, M. Cornutus, praetor urbanus,
supplicationes per dies quinquaginta ad omnia pulvinaria
constituat6:
[38]
cumque virtus legionum digna clarissimis imperatoribus
exstiterit, senatum, quae sit antea pollicitus
legionibus exercitibusque nostris, ea summo studio re publica
recuperata persoluturum7, cumque8 legio Martia princeps
cum hostibus conflixerit, atque ita cum maiore numero
hostium contenderit ut9 plurimos caederent caderent non
nulli10, cumque sine ulla retractatione pro patria vitam profuderint;
cumque simili virtute reliquarum legionum milites
pro salute et libertate populi Romani mortem oppetiverint,
senatui placere ut C. Pansa A. Hirtius consules, imperatores,
alter ambove, si eis videatur, eis qui sanguinem pro vita,
libertate, fortunis populi Romani, pro urbe, templis deorum
immortalium profudissent monumentum quam amplissimum
locandum faciendumque curent: quaestoresque urbanos ad
eam rem11 pecuniam dare, attribuere, solvere iubeant, ut
testetur12 ad memoriam posteritatis sempiternam scelus13 crudelissimorum
hostium militumque divinam virtutem14, utique,
quae praemia senatus militibus ante constituit, ea solvantur
eorum qui hoc bello pro patria occiderunt parentibus,
liberis, coniugibus, fratribus: eisque15 tribuantur quae militibus
ipsis tribui oporteret, si vivi vicissent16 qui morte
vicerunt.
This text is part of:
Search the Perseus Catalog for:
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
1 sententiam o, ut coni. Halm: sententia cett.
2 proelio audito del. Pluygers: re cognita potius deleret Müller
3 occidione b: occisione cett.
4 pro pr. P. Laetus et codd. Ferrarii: om. mei
5 feliciter fortiterque s
6 constituant h
7 persoluturum Manutius: soluturum b: resoluturum cett.
9 ut Ferrarius: cum codd.: ut cum Halm
10 caderent nonnulli o, ut voluit Halm: cadere nonnullos cett.
11 faciendumque urbem ad eam rem codd.: suppl. Ferrarius et A. Augustinus
12 testetur Madvig: exstet bosv: exstent h
13 scelus b: ad scelus cett.
14 divina virtus b
15 fratribus: eisque Ferrarius: fratribus hisque (iisque s1: eaque s2) frattribus hsv: fratribusque o: fratribus b
16 si vivi vicissent Ernesti: si illi vicissent bhs1v: si illi vixissent os2: si illi viverent π
M. Tullius Cicero. M. Tulli Ciceronis Orationes: Recognovit breviqve adnotatione critica instrvxit Albertus Curtis Clark Collegii Reginae Socius. Albert Curtis Clark. Oxford. e Typographeo Clarendoniano. 1918. Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis.
The National Endowment for the Humanities provided support for entering this text.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.