46.
[128]
nam illud quidem
minime probandum est, ad notationes auctoritatemque
censoriam exemplum illos e1 consuetudine militari transtulisse.
statuerunt enim ita maiores nostri ut, si a multis
esset flagitium rei militaris admissum, sortito2 in quosdam
animadverteretur, ut metus videlicet ad omnis, poena ad
paucos perveniret. quod idem facere censores in delectu
dignitatis et in iudicio civium et in animadversione vitiorum
qui convenit? nam miles qui locum non tenuit, qui hostium
impetum vimque pertimuit, potest idem postea et miles
esse melior et vir bonus et civis utilis. qua re ne quis in
bello propter hostium metum delinqueret3, amplior ei mortis
et supplici metus est a maioribus constitutus; ne autem
nimium multi poenam capitis subirent, idcirco illa sortitio
comparata est.
[129]
hoc tu idem facies censor in senatu
legendo? si erunt plures qui ob innocentem condemnandum
pecuniam acceperint, tu4 non animadvertes5 in
omnis, sed carpes, ut velis, et paucos ex multis ad ignominiam
sortiere? habebit igitur te sciente et vidente curia
senatorem, populus Romanus iudicem, res publica civem
sine ignominia quemquam qui ad perniciem innocentis
fidem suam et religionem pecunia commutarit, et qui pretio
adductus eripuerit patriam, fortunas, liberos civi innocenti,
is censoriae severitatis nota non inuretur? tu es praefectus
moribus, tu magister veteris disciplinae ac6 severitatis, si
aut retines quemquam sciens in senatu scelere tanto contaminatum
aut statuis qui in7 eadem culpa sit non eadem
poena adfici convenire? aut quam8 condicionem supplici
maiores in bello timiditati militis propositam esse voluerunt,
eandem tu in pace constitues9 improbitati senatoris? quod
si hoc exemplum ex re militari ad animadversionem censoriam
transferendum fuit, sortito10 id ipsum factum esse oportuit.
sin autem sortiri ad poenam et11 hominum delictum
fortunae iudicio committere minime censorium est, certe in
multorum peccato carpi paucos ad ignominiam et turpitudinem12
non oportet.
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
1 e Baiter: om. codd.: a Naugerius
2 sortito Classen: sortitio ςa: sortitione bχψ (cf. §129)
3 ne quis... delinqueret scripsi: ne... delinqueret ςb1χψ1: qui... deliquerat b2ψ2a
5 animadvertes Lambinus: animadvertis (-tas b1ψ1) codd.
6 ac P: et cett.
8 convenire aut quam P: oportere convenire ut (ut ad a) quam cett.
9 constituas a
10 sortito scripsi: sortitio ς: sortitione cett. (cf. §128)
11 et P: ad cett.
12 et turpitudinem om. P (cf. Verr. 1. 23)
M. Tullius Cicero. M. Tulli Ciceronis Orationes: Recognovit brevique adnotatione critica instruxit Albertus Curtis Clark Collegii Reginae Socius. Albert Curtis Clark. Oxonii. e Typographeo Clarendoniano. 1908. Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis.
The National Endowment for the Humanities provided support for entering this text.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.