54.
nunc quid agatur et quid abs te iuris constituatur vide.
iubet lex ea, qua1 lege haec quaestio constituta est, iudicem
quaestionis, hoc est Q. Voconium2, cum eis iudicibus qui ei
obvenerint — vos appellat, iudices — quaerere de veneno. in
quem quaerere? infinitum est. “Quicumque fecerit, vendiderit, emerit3, habuerit, dederit.” quid eadem
lex statim adiungit? recita. “Deque eius capite quaerito.”
cuius? qui coierit4, convenerit? non ita est. quid5 ergo
est? dic. “Qui tribunus militum legionibus quattuor primis, quive quaestor6, tribunus plebis”
— deinceps7 omnis
magistratus nominavit — “quive in senatu sententiam dixit,
dixerit.” quid tum8? “Qui eorum coiit, coierit, convenit, convenerit quo quis iudicio publico condemnaretur9.”
'qui eorum'? quorum? videlicet qui supra
scripti sunt. quid intersit10 utro modo scriptum sit, etsi est
apertum, ipsa tamen lex nos11 docet. Vbi enim omnis
mortalis adligat, ita loquitur: '“Qui venenum malum fecit, fecerit.”' omnes viri, mulieres, liberi, servi in iudicium
vocantur. si idem12 de coitione voluisset, adiunxisset: '“Quive
coierit.”' nunc ita est: “Deque eius capite quaerito qui magistratum habuerit quive13 in senatu sententiam dixerit,
qui eorum coiit, coierit.” num is est Cluentius?
[149]
certe non est. quis ergo est Cluentius? qui tamen
defendi causam suam lege noluit14. itaque abicio legem,
morem Cluentio gero. tibi tamen, Atti, pauca quae ab
huius causa seiuncta sunt respondebo. est enim quiddam
in hac causa quod Cluentius ad se, est aliquid quod ego
ad me putem pertinere. hic sua putat interesse se15 re ipsa
et gesto negotio, non lege defendi; ego autem mea existimo
interesse me nulla in disputatione ab Attio videri esse superatum.
non enim mihi haec causa sola dicenda est16; omnibus
hic labor meus propositus est quicumque hac facultate
defensionis contenti esse possunt. nolo quemquam eorum
qui adsunt existimare me quae de lege ab Attio dicta sunt17, si
reticuerim, comprobare. quam ob rem, Cluenti, de te tibi
obsequor; neque ego18 legem recito neque hoc loco pro te
dico, sed ea quae a19 me desiderari arbitror non relinquam.
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
2 coniunctum post iudicibus add. ψ2, ante cum b2s
3 emerit om a
6 quaestor ς: quaestores cett.
11 ipsa tamen lex nos ςa: tamen ipsa lex (add. nos b2) Mμ
13 quive in Mς: inve bψt: in s
16 dicenda est hinc defic.Mς usque ad quae tunc §154, lac. supplet ς in pag. dimidiata, supplem. in textu hab. bχψa
18 ego enim t
19 a (ad ψ1) me desiderari b1χψ1: te a me desiderari ςb2: te a me desiderare ψ2a
M. Tullius Cicero. M. Tulli Ciceronis Orationes: Recognovit brevique adnotatione critica instruxit Albertus Curtis Clark Collegii Reginae Socius. Albert Curtis Clark. Oxonii. e Typographeo Clarendoniano. 1908. Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis.
The National Endowment for the Humanities provided support for entering this text.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.