69.
[195]
vos, iudices, quos huic A. Cluentio
quosdam alios1 deos ad omne vitae tempus fortuna esse
voluit, huius importunitatem matris a fili capite depellite.
multi saepe in iudicando peccata liberum parentum2 misericordiae
concesserunt; vos ne huius honestissime actam
vitam matris crudelitati condonetis rogamus, praesertim
cum ex altera parte totum municipium videre possitis.
omnis scitote, iudices — incredibile dictu est, sed a me
verissime dicetur — omnis Larinatis qui valuerunt venisse
Romam ut hunc studio frequentiaque sua quantum possent3
in tanto eius periculo sublevarent. pueris illud hoc tempore
et mulieribus oppidum scitote esse traditum, idque in
praesentia communi Italiae pace4, non5 domesticis copiis
esse tutum6. quos tamen ipsos aeque et eos quos praesentis
videtis huius exspectatio iudici dies noctesque sollicitat.
[196]
non illi vos de unius municipis fortunis arbitrantur sed
de totius municipi statu dignitate commodisque omnibus
sententias esse laturos. summa est enim, iudices, hominis
in communem municipi rem diligentia, in singulos municipes
benignitas, in omnis homines iustitia et fides. praeterea
nobilitatem illam inter suos locumque a maioribus traditum
sic tuetur ut maiorum gravitatem, constantiam, gratiam,
liberalitatem adsequatur. itaque eis7 eum verbis publice
laudant ut non solum testimonium suum iudiciumque significent
verum etiam curam animi ac dolorem. quae dum
laudatio recitatur, vos, quaeso, qui eam8 detulistis adsurgite.
[197]
ex lacrimis horum, iudices, existimare9 potestis omnis
haec decuriones decrevisse lacrimantis. age vero, vicinorum
quantum studium, quam incredibilis benivolentia,
quanta cura est10! non illi in libellis laudationem decretam11
miserunt, sed homines honestissimos, quos nossemus omnes,
huc frequentis adesse et hunc praesentis laudare voluerunt.
adsunt Ferentani12, homines nobilissimi, Marrucini item pari
dignitate; Teano Apulo atque Luceria equites Romanos,
homines honestissimos13, laudatores videtis; Boviano totoque
ex Samnio cum laudationes honestissimae missae sunt, tum
homines amplissimi nobilissimique venerunt.
[198]
iam qui in
agro Larinati14 praedia, qui negotia, qui res pecuarias15 habent,
honesti homines et summo splendore praediti16, difficile dictu
est quam sint solliciti, quam laborent. non multi mihi ab
uno sic diligi videntur ut hic ab his17 universis.
Click on a word to bring up parses, dictionary entries, and frequency statistics
1 quosdam alios ςAπφ: quos alios t: alios cett.: quasi aliquos Classen
2 parentium Aφ (cf. Rosc. Am. 67)
3 possent a: possint (-it χ) cett.
4 communi Italiae pace om. π1, ed. Guar.
5 non Madvig: in codd.
6 tutum Naugerius: totum codd.
7 itaque iis b2a: itaque χ: ita quis cett.
8 eam a: iam cett.
10 quam ... cura est om. b1χψ1
11 laudationem decretam b2ψa: laudationum decreta cett.
12 Ferentani b2a: Frentrani ςAπb1: Frentani φχψ Marrucini πb: Marrucinii cett.
13 honestissimos homines bψ Boviano Beroaldus: Boiano codd.
15 pecuarias Manutius: pecuniarias codd.
16 et ... praediti om. b1
M. Tullius Cicero. M. Tulli Ciceronis Orationes: Recognovit brevique adnotatione critica instruxit Albertus Curtis Clark Collegii Reginae Socius. Albert Curtis Clark. Oxonii. e Typographeo Clarendoniano. 1908. Scriptorum Classicorum Bibliotheca Oxoniensis.
The National Endowment for the Humanities provided support for entering this text.
This work is licensed under a
Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 United States License.
An XML version of this text is available for download, with the additional restriction that you offer Perseus any modifications you make. Perseus provides credit for all accepted changes, storing new additions in a versioning system.